Vredegerecht

Op deze algemene bevoegdheid van de vrederechter bestaan nochtans een aantal uitzonderingen.

Zo is de vrederechter niet bevoegd voor alle vorderingen die behoren tot:

• de uitsluitende bevoegdheid van de politierechtbank;
• de uitsluitende bevoegdheid van de rechtbank van eerste aanleg;
• de bevoegdheid van de familierechtbank;
• de bevoegdheid van de arbeidsrechtbank;
• de bevoegdheid van de ondernemingsrechtbank.

De bijzondere bevoegdheid van de vrederechter is zeer uitgebreid. In een hele reeks van conflicten is de vrederechter bevoegd ongeacht het bedrag van de vordering. Hierna volgt een overzicht van de meeste voorkomende bijzondere bevoegdheden:

• geschillen betreffende verhuring van onroerende goederen en samenhangende vorderingen die ontstaan uit de verhuring van een handelszaak. De vrederechter is bevoegd voor alle geschillen inzake huur van onroerende goederen, d.i. gewone huur, woninghuur, handelshuur en landpacht en dit ongeacht het bedrag. Ook geschillen met betrekking tot een vergoeding voor bewoning van en tot uitzetting uit plaatsen zonder recht betrokken, behoren tot de bevoegdheid van de vrederechter;
• geschillen inzake gebruik, genot, onderhoud, behoud of beheer van een gemeenschappelijk goed in geval van mede-eigendom. Ook geschillen inzake het appartementsrecht vallen hieronder;
• geschillen met betrekking tot erfdienstbaarheden en verplichtingen die de wet oplegt aan eigenaars van aan elkaar grenzende erven;
• geschillen betreffende rechten van overgang;
• bezitsvorderingen;
• geschillen in verband met ruilverkavelingen van landeigendommen;
• geschillen wegens schade, door mensen of dieren veroorzaakt aan velden, vruchten of veldvruchten;
• betwistingen inzake kredietovereenkomsten die onder toepassing vallen van de Wet op het Consumentenkrediet;
• geschillen voor invordering van schulden voor nutsvoorzieningen ten overstaan van personen die geen onderneming zijn. Dit zijn de invorderingen van een geldsom die wordt gevorderd door een leverancier van elektriciteit, gas, warmte of water of door een persoon die een openbaar elektronisch communicatienetwerk, een omroeptransmissie- of omroepdienst aanbiedt;
• geschillen als bedoeld in de wet van 20 juli 1971 op de begraafplaatsen en lijkbezorging;
• verzoek tot de aanwijzing van een bewindvoerder voor een meerderjarige persoon die wegens de gezondheidstoestand niet meer bekwaam is om de organisatie van persoonlijke of zakelijke belangen waar te nemen;
• verzoek tot bescherming van de persoon van de geesteszieke. Het betreft de gedwongen opname van een geesteszieke in een gesloten instelling, alsook de regeling van hun verblijf.

Als het geschil niet voor het juiste rechtscollege wordt gebracht, moet dit rechtscollege zich dan ook onbevoegd verklaren, zelfs indien de partijen dit niet opwerpen.

Voor een aantal geschillen is de vrederechter uitsluitend bevoegd. Hierna volgen er enkele:

• summiere rechtspleging om betaling te bevelen zolang het bedrag van de vordering € 1.860,00 niet te boven gaat en op voorwaarde dat de vordering tot betalen, wanneer ze via de gewone tegensprekelijke procedure ingesteld zou worden, niet voor de ondernemingsrechtbank of de politierechtbank gebracht zou moeten worden;
• rechtspleging ingeval van dringende noodzakelijkheid inzake onteigeningen ten algemene nutte;
• verzegelingen en de aanstelling van een sekwester; het betreft o.a. het leggen van zegels om een vermogensbelang te beschermen;
• vorderingen tot aanwijzing van een deskundige of scheidsrechter wanneer het voorwerp van het deskundigenonderzoek tot de materiële bevoegdheid van de vrederechter behoort.

• De vrederechter is niet alleen bevoegd inzake voogdij, maar ook voor bewindvoering over onbekwame meerderjarigen en ouderlijk goederenbeheer;
• De vrederechter is aanwezig bij bepaalde openbare verkopingen;
• De vrederechter kan belast worden met bepaalde onderzoeksverrichtingen die de overheid opdraagt;
• De vrederechter is bevoegd inzake de beëdiging van bepaalde personen, zoals dijk- en sluiswachters, ijkmeesters, veldwachters, enz.(art.601 Ger. W.).

Die nabijheid blijkt alleen al uit het feit dat er zeer veel vredegerechten zijn verspreid over gans het land en uit het feit dat de vrederechter in zeer veel gevallen ter plaatse komt.

Een kanton bestaat uit één of meerdere gemeenten, behalve in de grote steden. Daar bestrijken de verschillende kantons elk een deel van de stad.

De vrederechter houdt zich bezig met allerlei problemen. De juiste bevoegdheid vindt u beschreven onder het vredegerecht.

Hierna vindt u ook een brochure over de vrederechter afkomstig van de FOD Justitie

Het gaat meestal om advocaten, notarissen of universiteitsprofessoren.

De plaatsvervangende rechter wordt door zijn benoeming een magistraat.

In een politierechtbank en vredegerecht wordt de plaatsvervangende rechter ook respectievelijk plaatsvervangend rechter in de politierechtbank en plaatsvervangend rechter in het vredegerecht genoemd.

Algemeen.

Er is één griffie en dus ook één hoofdgriffier per rechtscollege.

Bij de uitvoering van zijn taken, wordt hij bijgestaan door één of meer griffiers-hoofden van dienst, griffiers en administratief personeel.

Vredegerechten en politierechtbanken.

Er is per arrondissement één hoofdgriffier voor de vredegerechten en de politierechtbank samen. Zowel in de politierechtbank als in de vredegerechten wordt de arrondissementele hoofdgriffier bij de uitvoering van zijn taken bijgestaan door één of meer griffiers-hoofden van dienst, griffiers en administratief personeel.

Onverminderd de taken en bijstand die de griffiers vervullen, neemt de griffier-hoofd van dienst, onder het gezag en toezicht van de hoofdgriffier, deel aan de leiding van de griffie.

De hoofdgriffier kan een of meer griffiers-hoofden van dienst aanwijzen als afdelingsgriffier om hem bij te staan bij de leiding van een afdeling.

De griffier vervult de griffietaken en staat de magistraat bij in alle verrichtingen van diens ambt.

Op deze regel wordt slechts een uitzondering gemaakt, namelijk wanneer de griffier om dringende redenen  niet aanwezig kan zijn.

De griffier heeft volgende taken:

• het openstellen van de griffie voor het publiek;
• het voeren van de boekhouding van de griffie;
• het verlijden van de akten waarmee hij belast is, het bewaren van de minuten, registers en alle akten van het gerecht waarbij hij is aangesteld en het geven van uitgiften, uittreksels of afschriften;
• het bewaren van de rechtsdocumentatie inzake wetgeving, rechtspraak en rechtsleer ten behoeve van de rechters;
• het opmaken van de tabellen, statistieken en andere documenten, waarmee hij bij wet of besluit belast is; het bijhouden van de registers en repertoria;
• het zorgen voor de bewaring van de waarden, documenten en voorwerpen die krachtens de wet ter griffie zijn neergelegd;
• het nemen van passende maatregelen om alle archiefbescheiden die hij onder zijn beheer heeft in goede staat te bewaren, om ze te ordenen en te inventariseren, ongeacht hun vorm, structuur en inhoud.

De griffier verleent ook bijstand aan de magistraat:

• hij bereidt de taken van de magistraat voor;
• hij is aanwezig op de terechtzitting;
• hij notuleert het verloop van de rechtszaken en de uitspraken;
• hij geeft akte van de verschillende formaliteiten waarvan de vervulling moet worden vastgesteld en verleent er authenticiteit aan;
• hij stelt de dossiers van de rechtspleging op en ziet, in het kader van zijn bevoegdheid, toe op de naleving van de geldende regelgeving.

Er zijn één of meer griffiers aanwezig in elk rechtscollege (vredegerecht, politierechtbank, rechtbank van eerste aanleg, ondernemingsrechtbank, arbeidsrechtbank enz.)

Algemeen

De griffie bestaat meestal uit een hoofdgriffier, één of meer griffiers-hoofden van dienst, één of meer griffiers en griffiepersoneel.

De griffier heeft niet alleen administratieve taken zoals het verloop van de zitting opvolgen, documenten opstellen of afschriften geven. Daarnaast is hij ook een volwaardige medewerker van de rechter en officieel bewaarder van veel documenten. In die zin werkt hij mee aan het vlotte verloop van alle activiteiten op het rechtscollege.

Het takenpakket van de griffier kan verschillen naargelang het soort rechtbank (vredegerecht, rechtbank eerste aanleg, arbeidsrechtbank, enz.).

In de griffie wordt er vaak nog ander personeel tewerkgesteld, zoals assistenten en medewerkers.

Vredegerecht.

Elk vredegerecht heeft een eigen griffie, samengesteld uit één of meer griffiers en griffiepersoneel, die onder de leiding staan van de arrondissementele hoofdgriffier van de vredegerechten en de politierechtbank.  De hoofdgriffier wordt bijgestaan door één of meerdere griffiers-hoofden van dienst bij de vredegerechten. In elk plaatselijk vredegerecht zal de hoofdgriffier bovendien een plaatselijk leidinggevende griffier aanwijzen om hem bij te staan in de dagelijkse leiding van die griffie. In elke griffie worden de griffiers bijgestaan door administratief personeel (assistenten en medewerkers).

Politierechtbank.

Elke politierechtbank heeft een eigen griffie, samengesteld uit één of meer griffiers en griffiepersoneel, die onder de leiding staan van de arrondissementele hoofdgriffier van de vredegerechten en de politierechtbank.  De hoofdgriffier wordt in de meeste arrondissementen bijgestaan door één of meerdere griffiers-hoofden van dienst bij de politierechtbank, die hij kan aanwijzen tot leidinggevende van een afdeling van de politierechtbank. In elke griffie worden de griffiers bijgestaan door administratief personeel (assistenten en medewerkers).

Indien u meer informatie wenst over de specifieke rol van een advocaat, kunt u terecht op de website van de Orde van Vlaamse Balies.

Daar vindt u een beschrijving van zijn taken. Bovendien vindt u hier hoeveel het ereloon van een advocaat bedraagt en hoe u een advocaat kan kiezen.

Er bestaan verschillende ordes, namelijk:

• de Orde van advocaten, in ieder gerechtelijk arrondissement, behoudens in Brussel waar er een Nederlandstalige orde is en een Franstalige orde;
• de Orde van advocaten bij het Hof van Cassatie;
• de Orde van Vlaamse Balies en de Ordre des barreaux francophones et germanophone.

Tenslotte bestaat er ook nog een Federale  Raad van de balies.

De Federale Raad van de balies bestaat uit tien leden van wie er telkens vijf respectievelijk, voor een termijn van twee jaar, eenmaal hernieuwbaar, afgevaardigd worden door de Orde van Vlaamse balies en de Ordre des barreaux francophones et germanophone. De Raad wordt voorgezeten door de stafhouder van de Orde van advocaten bij het Hof van Cassatie.

De advocaten die minstens 10 jaar bij de balie zijn ingeschreven en slagen voor het examen van de Orde van advocaten bij het Hof van Cassatie, kunnen door de Koning benoemd worden tot advocaat bij het Hof van Cassatie. Het aantal advocaten bij het Hof van Cassatie is zeer beperkt.